Wpływ AI Act na branżę OSINT – analiza i rekomendacje dla analityków

AI Act w OSINT

Unia Europejska wprowadza w życie nowe regulacje dotyczące sztucznej inteligencji w postaci AI Act, które mają na celu uregulowanie rozwoju i zastosowania AI w sposób bezpieczny, etyczny i transparentny. Choć przepisy te są skierowane przede wszystkim do podmiotów technologicznych, ich konsekwencje będą odczuwalne również w branży OSINT (Open Source Intelligence). Z perspektywy analityka OSINT, AI Act oznacza zarówno wyzwania, jak i możliwości. W tym artykule przeanalizujemy, jak te regulacje mogą wpłynąć na codzienną pracę specjalistów zajmujących się analizą informacji z otwartych źródeł, a także przedstawimy konkretne rekomendacje.


AI Act – krótki przegląd kluczowych założeń

AI Act klasyfikuje systemy sztucznej inteligencji w czterech kategoriach ryzyka: minimalne, ograniczone, wysokie i niedopuszczalne. Wymagania dotyczące systemów wysokiego ryzyka, które obejmują między innymi technologie stosowane w infrastrukturze krytycznej, egzekwowaniu prawa i monitoringu, mogą znacząco wpłynąć na narzędzia OSINT wykorzystywane w analizach.

Regulacje przewidują:

  • Obowiązek oceny ryzyka i zgodności dla systemów wysokiego ryzyka.
  • Wymóg transparentności w przypadku algorytmów AI, zwłaszcza w systemach analizy danych.
  • Ograniczenia dotyczące wykorzystywania technologii biometrycznych i masowego nadzoru.
  • Zakaz stosowania AI w celach manipulacyjnych lub takich, które naruszają prawa człowieka.

Wpływ AI Act na narzędzia OSINT

Branża OSINT już teraz korzysta z zaawansowanych narzędzi opartych na AI, takich jak algorytmy rozpoznawania twarzy, analizy big data czy klasyfikacji danych. Wprowadzenie AI Act wpłynie na wiele aspektów tych technologii.

a) Rozpoznawanie twarzy i analiza obrazu

AI Act ogranicza wykorzystanie technologii rozpoznawania twarzy w przestrzeni publicznej, zwłaszcza w czasie rzeczywistym. Dla analityków OSINT oznacza to, że dostęp do tego typu narzędzi może zostać ograniczony lub obwarowany dodatkowymi wymogami prawnymi. Przykładowo:

  • Wykorzystywanie zdjęć z serwisów społecznościowych do identyfikacji osób może wymagać potwierdzenia zgodności z regulacjami dotyczącymi prywatności i praw autorskich.
  • Narzędzia takie jak Clearview AI, które już wcześniej spotykały się z krytyką, będą musiały dostosować się do nowych standardów, co może ograniczyć ich funkcjonalność.

b) Automatyczna analiza tekstu i przetwarzanie języka naturalnego (NLP)

AI Act wymaga transparentności w działaniu algorytmów AI, co oznacza, że narzędzia do analizy tekstu, takie jak algorytmy wykrywające dezinformację, będą musiały dostarczać informacji o swoich mechanizmach działania. W praktyce analitycy OSINT mogą mieć trudności z wykorzystaniem „czarnych skrzynek” w postaci zamkniętych systemów, które nie spełniają wymogów transparentności.

c) Geolokalizacja i analiza metadanych

Narzędzia OSINT korzystające z danych geolokalizacyjnych, takich jak np. lokalizacja urządzeń czy analiza ruchu w czasie rzeczywistym, mogą być klasyfikowane jako systemy wysokiego ryzyka. Oznacza to konieczność przeprowadzenia dodatkowych audytów i uzyskania certyfikatów zgodności.


Wyzwania dla analityków OSINT

a) Dostęp do danych

Nowe przepisy mogą ograniczyć dostęp do niektórych danych wykorzystywanych w OSINT. Analitycy będą musieli upewnić się, że korzystają z narzędzi zgodnych z regulacjami, co może wymagać dodatkowych inwestycji w nowe technologie.

b) Zwiększona odpowiedzialność

AI Act kładzie duży nacisk na odpowiedzialność użytkowników za sposób wykorzystania narzędzi AI. Analitycy OSINT będą musieli dokumentować, w jaki sposób dane zostały zebrane i przetworzone, co zwiększy wymagania administracyjne.

c) Ryzyko ograniczeń technologicznych

Niektóre narzędzia mogą zostać wycofane z rynku lub ograniczone w funkcjonalności, co zmusi analityków do poszukiwania alternatywnych rozwiązań.


Rekomendacje dla analityków OSINT

Aby dostosować się do nowych wymogów, analitycy OSINT powinni podjąć następujące kroki:

a) Edukacja w zakresie regulacji

  • Zapoznanie się z treścią AI Act i jej implikacjami.
  • Udział w szkoleniach dotyczących etycznego i zgodnego z prawem wykorzystania AI.

b) Współpraca z dostawcami technologii

  • Weryfikacja, czy narzędzia OSINT spełniają wymogi AI Act.
  • Współpraca z dostawcami, aby uzyskać dostęp do dokumentacji technicznej i raportów o zgodności.

c) Zwiększenie inwestycji w narzędzia open-source

  • Korzystanie z rozwiązań open-source, które są bardziej transparentne i elastyczne w adaptacji do nowych regulacji.

d) Etyka i transparentność

  • Stosowanie zasad etycznych w pracy analitycznej.
  • Dokumentowanie procesu zbierania i analizy danych, aby zwiększyć transparentność działań.

e) Tworzenie wewnętrznych procedur zgodności

  • Opracowanie procedur audytowych dla narzędzi i procesów analizy danych.
  • Regularne przeglądy zgodności z regulacjami prawnymi.

AI Act będzie miało istotny wpływ na branżę OSINT, zmuszając analityków do większej uwagi na kwestie zgodności, etyki i transparentności. Choć regulacje te mogą wprowadzić pewne ograniczenia, jednocześnie stwarzają szansę na podniesienie standardów pracy i zaufania do wyników analiz. Dostosowanie się do tych zmian wymaga proaktywnego podejścia, ciągłego doskonalenia umiejętności i współpracy z dostawcami technologii.

Dla analityków OSINT AI Act nie powinno być postrzegane jako przeszkoda, lecz jako okazja do wyznaczenia nowych standardów w analizie informacji i budowania bardziej zrównoważonej przyszłości w świecie cyberbezpieczeństwa.